İrlanda halkının İskoçya'ya göçü, İrlandalı'ların İskoçya'ya entegre olması, Hibernian ve Celtic takımlarının kuruluşları ve aralarındaki kardeşlik, iki takım arasındaki yaşanılan olayları anlatan güzel bir kitap olan Alan Lugton imzalı "The Making of Hibernian"'dan yola çıktık ve daha önce yazdığım yazıyı sizlerle paylaşmak istedim.
19. yüzyıl başlarında Kelt'lerin (Britanya'nın ilk sakinleri) İskoçya'ya gidişiyle başlıyor her şey. Ama daha cok geçici işçilik yapmışlar. Çalışmış ve dönmüşler. Daha sonraları aynı yüzyılın sonlarında , çalışmak için İskoçya'ya giden İrlanda'lı Kelt’ler, geri dönmelerinin anlamsızlığını, hayatlarını kazanacakları yerin aslında İskocya toprakları oldugunu anladıklarında ilk yerleştikleri yer Glasgow olmuş. Ama bir grup her şeye rağmen, daha az daha güçsüz olmalarına rağmen Iskocya’nin biraz daha doğu kıyısına Edinburgh’a yerleşmişler.
1800’lerin başında İrlanda’dan İskocya’ya ilk gelen grup, döndüklerinde İskoçya'yı "bizi kimsenin hoş karşılamadığı başka ve çok daha güzel bir Dünya'ya gittik" diye anlatmışlar. Ne İskoçlar onlara kucak açmış ne de onlar İskoç toplumuna entegre olmayı denemişler. Herkes destegi kendisi gibi olanda aramış o dönem. Bu öylesine katı bir gruplasma olarak devam etmiş ki; 1800’lerin sonlarında Edinburgh’a kalıcı olarak yerleşen ilk gruplar şehrin farklı yerlerine dağılmak yerine, Cowgate diye bilinen bölgesine yerleşmişler. Daha sonraları artan İrlanda'lı nüfusu, bugun halen ‘Little Ireland’ olarak bilinen bölgeye dağılmış. Little İreland olaran bilinen bölge aslında Hibernian ve Celtic takımlarının olduğu bölge.
İlk olarak Edinbugh futbol birliğine başvuruda bulunduklarında, aldıkları cevap "Önce İskoç Futbol Birliğine başvurun" olmuş.İskoç Futbol Birliğine başvuru sonrasında aldıkları cevap da sert olmuş; "Biz burada İskoçların oynamasına izin veriyoruz, İrlandalıların değil!" olmuş. Little İreland'da yetişen bu insanlar, bu tarz tepkilere hazırlıklıydı. İskoçya topraklarına geldiklerinden beri gördükleri bir şeydi. Bu onları yıldırmadı ve çalışmalarına devam ettiler. Kendi aralarında yaptıkları maçlarla hazırlıklarını sürdürüyorlardı. Bir süre sonra İskoç Futbol Birliği otoritelerinin baskısını kıran bir takım ortaya çıkıyor.
Zamanla Hiernian'ın varlığı tüm İskoçya'daki Katolik kesim tarafından bilinmeye başlanmıştı. 1887 yılında Glasgow'da bulunan bir yardım kuruluşu, Katolik kesim tarafından sayılan rahip Walfrid, Hannan ve Whelahan'a Glasgow'da bir gösteri maçı teklifi yapmıştı. Bu karşılaşma ile Hibernian takımının ünü daha da artacaktı. Çünkü, bu yapılan gösteri maçını 12.000 kişinin izlemesi herkesi şaşırtmıştı. Karşılaşma sonrasında rahip Walfrid'in kafasında Glasgow'da bulunan Katolik İrlandalı'ların da bir takım kurması gerektiğini düşünüyordu. O sıralarda Glasgow'daki İrlanda kökenli nüfus 250.000-300.000 civarındaydı. Daha az sayıda bir topluluktan bir takımın çıkıyor olması, bu kadar fazla nüfusa sahip bir şehirden neden bir takım çıkmıyor sorularını getirmişti. Walfrid, bu süreçte Katolik kesimden bir çok kişiyle görüşmeler yapmış. Önüne bir çok engel çıkmasına rağmen yılmamış ve en sonunda bir futbol takımının kurulacağını duyurmuş. Yapılan toplantılarda takımın ismi olarak "Glasgow Hibernian" önerileri hakimken Walfrid kulübün isminin "Glasgow Celtic" olacağını açıklamış.
1888 senesinde Mayıs ayında Celtic Park'ın resmi açılısını da yine Hibernian takımıyla yapıyorlar. Celtic takımı futbolcu bulamazken, Hibernian yoluna emin adımlarla devam ediyor. Celtic takımı ilk resmi maçında Old Firm'in başlangıcı olacak olan Glasgow Rangers maçına çıkıyor. Old Firm tarihinin ilk galibiyetini aldıkları karşılaşmada Hibernian takımından 7 oyuncu ödünç alıyorlar. Bu karşılaşmayla birlikte Old Firm'in fitili ateşlenmiş oluyor. İlerleyen haftalarda Celtic yine Hibernian takımından ödünç futbolcular almaya devam ediyor. Fakat, işin aslında ödünç değil futbolcuları kulübe para karşılığında kazandırmak olduğu söyleniyor. John Glass'a güvenen Hannan ve Whelahan bu iddialara kulak asmıyor. Sonrasında, yapılan karşılaşmalar sonucunda elde edilen gelirler Hibernian takımı tarafından yardım kuruluşlarına bağışlanıyor. Fakat, John Glass yönetimindeki Celtic takımında ise işler hiç öyle olmuyor. Tamamiyle ticarethane gibi yönetilmeye başlanan Celtic kulübü, Hibernian - Celtic ortaklığına farklı bir boyut getiriyor.
Bu süreç sonrasında İngiltere'de profesyönelleşmiş futbolu John Glass ve ekibi İskoçya'ya da getirmeye kararlıdır. Bu zaman zarfında İngiltere'den futbolcular alınıp, Hibernian takımından "ödünç" adı altında alınan futbolcularla sözleşmeler yapılıyor. Aradaki kalite farkı açılırken, en kötüsü de aradaki iyi ilişkiler zedelenmeye başlanılıyor. Whelahan ve Hannan'ın John Glass ile aralarındaki uçurum, taraftarlar arasında da yaşanmaya başlıyor. Kardeş olduklarını düşündükleri bir zamanda böyle bir oluşuma girilmesi Hibernian tarafından hiç iyi karşılanmıyor. Şimdi bile Hibernian taraftarları Celtic tarafını affedebilmiş değildir. Bunda en büyük payı olan kişi ise, John Glass. Zamanın çok fazla geçmesine rağmen Hibernian'ın bir ticarethane olarak değil bir baş kaldırış ve mücadele için kurulduğu savunurlar. Celtic'in ise, aynı amaçla kurulmuş olmasına rağmen sonrasında kendi benliğinden çıkarak ticarethane gibi işletildiği düşüncesi hakimdir.
Daha çok sempati duyan Celtic takımı Avrupa'da söz sahibi olurken, Hibernian takımı "kardeş(!)" kulübün çok daha gerisinde kalmış. Para'nın işin içine girmesiyle birlikte işlerin değiştiği ve Hibernian'ın halen bağlı olduğu değerleri korumaya çalışmasını da kutlamak lazım. Biraz da olsa içlerinde halen 1875'deki yaşadıkları zorlukları barındırabiliyorlar.
Önder Ayhan Pektaş
https://twitter.com/ondrayhnpkts
Yorumlar